*** 2015 ***
Beste Lex,Pas op als u dit leest: u wordt er misschien een beetje cynisch van...Wekenlang werd door onze minister van Financiën Jan Kees de Jager verkondigd dat Nederland nooit en te nimmer zou instemmen met een reddingsplan voor de Grieken. Griekenland zou haar zaakjes zelf maar moeten opruimen. Vrijwel dagelijks op tv verkondigd. Bijna zou u het gaan geloven. Wat we zelf eigenlijk al verwachtten was dat de 'oude politieke regel' opnieuw zou gelden: hoe sterker iets ontkend wordt, hoe meer nabij het omgekeerde het geval blijkt. De Jager heeft zich inmiddels bedacht, en is nu toch voor hulp aan de Grieken. Hoewel hij het woordje 'hulp' liever niet gebruikt - maar ook wanneer we hulp een andere benaming geven blijft het natuurlijk gewoon hulp.Sterker nog, De Jager denkt dat Nederland waarschijnlijk aan de hulp aan de Grieken gaat verdienen. De redenatie is als volgt: Nederland kan relatief goedkoop geld lenen en dit geleende geld kan zij dan vervolgens zelf aan de Grieken uitlenen. Met een extra risico-opslag van een procentje of 2. Fors minder dan de risico-opslag die de markt aan Griekenland rekent. Volgens De Jager gegarandeerde winst voor Nederland dus. Origineel bedacht? Niet echt. De provincie Noord-Holland was eerder zo slim voor een procentje extra rendement haar tegoeden in IJsland onder te brengen...Wie onze berichten al wat langer leest weet dat wij, onder de huidige omstandigheden, eigenlijk niet zo veel vertrouwen hebben in de Euro op termijn. Dat het vooralsnog ondanks Griekenland wel goed lijkt te zijn gegaan wordt allereerst verklaard door een tweetal factoren:Ten eerste, glasharde leugens door de Griekse regering over haar financiële positie. Griekse schulden werden in 'speciale entiteiten' ondergebracht en volledig buiten het zicht gehouden. We willen de vergelijking met Enron, Lehman Brothers en Parmalat die zich van soortgelijk constructies bedienden niet maken, maar toch... Ten tweede geldt dat de Europese economie redelijk goed draaide in de eerste jaren na invoering van de Euro. In een goed draaiende economie zijn allerlei fraudeleuze en op termijn niet-houdbare constructies relatief makkelijk te verdoezelen. Om Buffett te citeren:"It's only when the tide goes out that you learn who's been swimming naked." - Warren BuffettEen derde verklaring voor het aanvankelijke succes van de Euro is er één die door maar weinigen daadwerkelijk begrepen wordt. En misschien dat u zich straks zelfs wat bekocht voelt wanneer we u deze onthullen...Nederland is namelijk tegen een te lage koers in de Euro terecht gekomen. Wij schatten dat de Nederlandse gulden bij invoering van de Euro 10 tot 20% ondergewaardeerd was. Voor iedere 1,90 gulden (maximaal voor iedere 2 gulden) hadden we eigenlijk een Euro moeten krijgen. Nederland betaalde echter 2,20371 gulden voor iedere Euro.De verklaring van bovenstaande hangt samen met het feit dat voor de invoering van de Euro de gulden gekoppeld was aan de Duitse mark. Omdat Duitsland onze belangrijkste handelspartner is wilde men zo het onderlinge valutarisico weghalen. Financieel ging het met Duitsland op dat moment helemaal niet zo goed als in Nederland. Duitsland had zopas Oost-Duitsland erbij gekregen en moest hier structureel bergen geld naartoe sturen om de situatie aldaar enigszins op te lappen.Waarom Nout Wellink of Wim Kok bij de invoering van de Euro geen revaluatie van de gulden hebben geëist? Geen idee. Laatstgenoemde was wellicht te druk met het vervloeken van de 'exorbitante salarissen' in de bankenwereld.Laten we snel verder gaan. Door de te lage omwisselkoers van de gulden in combinatie met de meer dan prima draaiende economie voor invoering van de Euro is in Nederland een inflatiegolf ontstaan. Zoals u weet werden veel zaken na invoering van de Euro 'opeens' fors duurder. De stijgende huizenprijzen in Nederland in de periode na de invoering van de Euro vormen, ook relatief gezien, daarvan een goed voorbeeld.Huiseigenaren profiteerden dan ook van de inflatie. Iedereen met een vast inkomen ondervond echter nadeel. De mensen in loondienst dus, de minima en de mensen met een AOW-pensioentje. En huizenkopers moesten zich diep in de schulden steken: stond in 1990 nog geen 40% van ons nationaal product uitgezet als hypotheekschuld, in 2006 zaten we volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF) al op 100%.Volgens een hierboven genoemde politicus was dit de tijd van 'loonmatiging'. Zoals u weet: wanneer de lonen de inflatie niet bijhouden betekent dat simpelweg een daling aan koopkracht. Konden de meeste gezinnen enkele decennia terug van één inkomen rondkomen, nu waren veelal twee inkomens per gezin nodig om rond te komen.En waar Nederland tegen een relatief ongunstige wisselkoers in de Euro kwam, gold voor andere landen uiteraard het omgekeerde. Met name de Zuid-Europese landen, waaronder ook Griekenland, kwamen tegen relatief gunstige wisselkoersen in de Euro.Vanwege het ontbreken van een echte politieke unie in Europa (zoals in de Verenigde Staten), het feit dat sommige Europese economieën veel competitiever zijn dan andere en het gebrek aan arbeidsmobiliteit is de Euro vooralsnog eigenlijk gedoemd te mislukken. Hulp aan Griekenland nu betekent simpelweg dat Nederland bij ongewijzigde omstandigheden op termijn nog meer geld kwijt zou zijn aan het Euro-experiment.Of Griekenland nu gered wordt of niet is eigenlijk niet eens zo essentieel. Over een tijdje zullen de Grieken opnieuw de hand moeten ophouden. En Spanje, Portugal, Italië en Ierland dan waarschijnlijk ook. Stuk voor stuk landen die eveneens amper voor hun pensioenen gereserveerd hebben. We zijn benieuwd of Nederland ook dan weer zal overwegen zelf leningen uit te schrijven om deze gelden vervolgens aan de zwakke broeders van Europa uit te lenen.Nederland doet er verstandig aan 'achter de schermen' vast een slimme exit-strategie te bedenken. Het lijkt wel dat momenteel vrijwel niemand zich realiseert hoe onhoudbaar de hele situatie van de Euro op termijn is onder de huidige omstandigheden. En hoe kostbaar dit alles voor de rijkere Eurolanden zou kunnen worden. Wij wensen onze politici dan ook veel wijsheid toe.Met vriendelijke groet,Hendrik Oude Nijhuis© Kingfisher Capital, Braakstraat 22, 7581 EZ Losser, Nederland
Vraag blijft of lekker neukdier van me belasting betaald. Dat zou een voorbeeld kunnen zijn van iemand die beide nalaat.
